In Groningen kun je beter slopen
Columns | Door Max de Jong (directeur/uitgever Archidat Bouwformatie)
Geplaatst: 23-11-2021
In Groningen ligt de focus op het aardbevingsbestendig maken van bestaande woningen door deze te versterken. Ik zet hier toch mijn vraagtekens bij. Volgens mij is het namelijk verstandiger om de woningen te slopen en opnieuw duurzaam op te bouwen.
Toen ik een paar jaar geleden bij het CVW (Centrum Veilig Wonen), de voorloper van het IMG (Instituut Mijnbouwschade Groningen), ging praten over de aanpak van de aardbevingsschade werd mij namelijk al snel duidelijk dat het aanbrengen van versterkingen bij de bestaande woningen geen sinecure is.
Wij hebben in Nederland, op Groningen en Limburg na, nu eenmaal geen ervaring met aardbevingen. Onze huizen zijn dan ook niet aardbevingsbestendig ontworpen. De meest toegepaste bouwvorm is nog steeds stapelbouw en daar is ook helemaal niets mis mee. Behalve wat spouwankers en hier en daar wat windverbanden zijn er niet veel extra voorzieningen die moeten voorkomen dat een huis uit elkaar valt. De zwaartekracht zorgt er nu eenmaal voor dat alles netjes op zijn plek blijft.
In een aardbevingsgebied is dat wel anders. Daar moet er nu juist voor worden gezorgd dat een huis ook bij wisselende belasting blijft staan. Dit stelt echter hoge eisen aan de constructie en de draagstructuur van een woning. De constructie moet als het ware kunnen meebewegen met de bevingen, zonder dat de structuur beschadigd raakt en het evenwicht wordt verstoord. En dat begint, zoals we allemaal wel weten, bij de fundering.
Het aanpassen van de draagstructuur van een bestaand gebouw is een nagenoeg onbegonnen opgave. Het betekent immers in de praktijk dat de woning of het appartementengebouw een geheel nieuwe draagstructuur moet krijgen. Hierover waren de constructeurs die ik bij het CVW in Appingedam heb gesproken het in ieder geval wel eens.
Als dan met veel moeite en hoge kosten deze woningen aardbevingsbestendig zijn gemaakt wacht de volgende uitdaging. Dan moeten de huizen namelijk nog worden verduurzaamd en van het gas af worden gehaald. De meeste woningen in het aardbevingsgebied zijn waarschijnlijk in de periode 1950 – 1970 gebouwd. En laat dit nu net de bouwperiode zijn die het er slecht afbrengt als het gaat om energieprestatie en energielabel.
Kortom, een snel rekensommetje leert al gauw dat het een stuk voordeliger is om de betreffende woningen te slopen en opnieuw te beginnen. Wellicht is dit ook de kans om van Groningen de meest duurzame provincie te maken als het gaat om de woningbouw. Waarom bouwen we niet gewoon een nieuw stad op een plek waar de aardbevingen minimaal zijn of helemaal niet voorkomen? Dan lossen we daarmee in één klap ook de huidige woningnood op. Als we vervolgens ook nog die hogesnelheidsverbinding vanuit de Randstad aanleggen, hebben we het hele plaatje rond.
Overigens stel ik voor om Stef Blok de leiding over de sloop van de huizen te geven. Blok heeft immers bewezen groot talent te hebben met afbreken. Zo heeft hij in de afgelopen jaren inmiddels zelfs meer gesloopt dan ons lief is. En dan doel ik niet alleen op het vertrouwen in de landelijke politiek. Maar, u heeft natuurlijk gelijk, Blok kunnen we Groningen niet nog een keer aandoen.
Ing. Max de Jong is directeur bij Archidat Bouwformatie
Overig Columns
|